Należy rozpocząć od diagnozy, którą powinien przeprowadzić wyłącznie wykwalifikowany terapeuta SI. Jak będzie przebiegało badanie diagnostyczne, ile będzie spotkań i jakie procedury będą wykorzystane, zależy od wieku dziecka i współwystępujących zaburzeń. Najczęściej diagnoza to 2-3 spotkania. Pierwsze dwa to badanie dziecka, natomiast trzecie to omówienie wniosków z rodzicami, opiekunami. Dobrze, jeśli rozmowa może odbywać się bez obecności dziecka.
Pierwszy punkt to szczegółowy wywiad z rodzicami. To, co wydaje się mało istotne, może mieć bardzo duże znaczenie. Pytania powinny dotyczyć przebiegu ciąży, porodu, okresu noworodka, niemowlaka, osiągania kamieni milowych, rozwoju, stanu zdrowia.
Terapeuta obserwuje dziecko podczas zabawy, zarówno swobodnej, jak i ukierunkowanej. Pozwala mu to stwierdzić, jakie zabawy dominują, interesują dziecko, a jakich unika. Jak dziecko reaguje na sytuacje, w których nie czuje się dobrze. Kwestionariusz sensomotoryczny poszerza i uzupełnia wywiad i obserwację o funkcjonowanie zmysłów. Dla dzieci powyżej 5. roku życia przeprowadzana jest również obserwacja kliniczna. Jest to bateria zadań, dzięki której terapeuta otrzymuje informacje o rozwoju dziecka – małej i dużej motoryce, planowaniu, zintegrowaniu odruchów, napięciu mięśniowym, równowadze, o poziomie lateralizacji, pracy gałek ocznych, koordynacji.
Maluszki do drugiego roku życia można diagnozować czasami w domu. W swoim środowisku są bardziej otwarte, nie boją się. Terapeuta może również zaobserwować, czy w domu jest odpowiednio urządzona przestrzeń dla dziecka do zabawy, odpoczynku, posiłków.
Powyższe badania stanowią podstawę do przeprowadzenia diagnozy. Są oczywiście dodatkowe testy, które wzbogacają i poszerzają widzę i jeśli terapeuta posiada odpowiednie dokumenty, może je wykorzystać.
Diagnoza powinna być przekazana w formie pisemnej. Wszystkie przeprowadzone testy i badania są opisane i wyjaśnione. Zarówno deficyty, jak i mocne strony powinny zostać wyszczególnione. Dokument określa, czy zalecana jest terapia (nakreśla jej przebieg i zalecenia), czy wystarczy dieta sensoryczna (zestaw aktywności, które wykonujemy w domu).
Marta Kaczmarek – terapeuta i diagnosta SI
