Niemowlę – 3-6 miesięcy

Drugi kwartał: 3-6 miesięcy
Niemowlę bardzo szybko rośnie, staje się silniejsze, wydłużają się również okresy pomiędzy drzemkami. Opanowana umiejętność śledzenia przedmiotów umożliwia mu obserwowanie otaczającego świata. Ruchy dziecka stają się coraz bardziej skoordynowane i celowe, potrafi ono już chwycić przedmiot rączką i przysunąć go do ust. Coraz silniejsze mięśnie karku pozwalają maleństwu trzymać sztywno główkę, gdy leży na brzuszku, dzięki czemu obserwowanie otoczenia staje się jeszcze bardziej interesujące. W tej pozycji dziecko potrafi również odwracać główkę główką z boku na bok. W ciągu kilku tygodni maluszek nauczy się przewracać się z plecków na brzuch i odwrotnie, a podejmowanie prób zmiany pozycji ciała będzie wzmacniać mięśnie grzbietu, przygotowując je do siadania.

Układ pokarmowy niemowlęcia działa sprawniej, zmniejsza się również częstotliwość występowania bolesnych kolek, a płacz zastępuje zadowolona minka. Dziecko podejmuje próby komunikacji z otoczeniem, sześciomiesięczny maluch chętnie „rozmawia” z bliskimi, inicjuje kontakt, zmienia również intonację. Niewątpliwym osiągnięciem w rozwoju społecznym dziecka jest tzw. „uśmiech społeczny” – niemowlę świadomie uśmiecha się do opiekuna, okazując swoje zadowolenie. Już wkrótce słychać będzie również głośny śmiech maluszka, chętnie uczestniczącego w zabawie.

Drugi kwartał jest również bogaty w zmiany nie zawsze przyjemne dla dziecka. Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego większość aktywnych zawodowo matek wraca do pracy. Rozstanie z mamą jest dla dziecka trudnym przeżyciem, szczególnie gdy w jego życiu pojawia się opiekunka lub żłobek. Zmiana trybu życia może wywołać zmianę w zachowaniu dziecka – rodzice powinni więc przygotować się na pewnego rodzaju kryzys. Adaptacja dziecka w nowym środowisku, w otoczeniu innych dzieci i obcych sobie opiekunek może trwać długo. Warto wspomnieć, że jedynym narzędziem dziecka, za pomocą którego będzie ono mogło okazać swoje niezadowolenie i protest jest płacz. Pierwsze chwile w żłobku mogą więc być bardzo trudne, zarówno dla niemowlęcia, jak i dla rodzica. Pod koniec drugiego kwartału maleństwo może również szczególnie negatywnie reagować na obce osoby, będzie więc protestowało na widok opiekunki. W tym czasie maluch potrzebuje szczególnej troski ze strony rodziców, spokojnej atmosfery i uwagi. Z czasem nowa sytuacja stanie się dla dziecka znana i bezpieczna, problemy z adaptacją zwykle mijają. Ważna jest jednak świadomość trudności, z jakimi zmaga się mały człowiek, dzięki niej rodzic będzie mógł lepiej zrozumieć swojego maluszka i mu pomóc.

Drugi kwartał to również czas wprowadzania nowych pokarmów do jadłospisu. W zależności od formy karmienia, jaką przyjęła matka, dziecko będzie próbowało nowych potraw. Część mam po upływie sześciu miesięcy rozpoczyna odstawienie dziecka od piersi i naturalne mleko zastępuje mlekiem modyfikowanym, co również nie zawsze spotyka się z akceptacją i zadowoleniem dziecka. Nie wszystkie dzieci bez protestów rezygnują z matczynej piersi i przyjmują nowe mleko o zupełnie innym smaku. Są maluszki, które kategorycznie odmawiają butelki i nie próbują nawet chwycić smoczka.  Decyzja musi więc być naprawdę przemyślana, gdyż niemowlę, mimo błyskawicznie rozwijającej się ciekawości, potrzebuje konsekwencji i poczucia stałości.

Daria Jaworska – psycholog dziecięcy, terapeuta, członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, autorka bloga o psychologii małego dziecka www.mala-wielka-sila.blogspot.com